Ο νέος Άγιος της Εκκλησίας μας και μεγαλύτερος Υμνογράφος μετά τη βυζαντινή εποχή.
Ἁγίοις συγχαίρεις, Ἁγίων ὑμνῆτορ,
Γεράσιμε, Ὄρους Ἁγίου κοσμῆτορ.
Στις 10 Ιανουαρίου 2023, στο άκουσμα της κατατάξεως στο Ορθόδοξο Εορτολόγιο διά Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως από το Οικουμενικό Πατριαρχείο του Υμνογράφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Μοναχού Γερασίμου Μικραγιαννανίτου, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, και ιδιαίτερα εμείς, οι συντοπίτες του Αγίου και όλοι οι Βορειοηπειρώτες, πήραμε χαρά μεγάλη και πνευματική αγαλλίαση. Έχουμε τώρα έναν δικό μας Άγιο, έναν δικό μας φίλο και πρεσβευτή στον Ουρανό.
Ο Άγιος Γεράσιμος γεννήθηκε στη Δρόβιανη της Βορείου Ηπείρου στις 5 Σεπτεμβρίου 1903 και το κοσμικό του όνομα ήταν Αναστάσιος – Αθανάσιος. Ο πατέρας του Ιωάννης Γραίκας από τη Δίβρη πήγε γαμπρός στη Δρόβιανη, νυμφευόμενος την Αθηνά Δρόσου. Από τον πατέρα του, Ιωάννη, πήρε την αυστηρότητα προς τον εαυτό του και από τη μητέρα του, Αθηνά, τη βαθιά, άδολη και ανυπόκριτη θρησκευτική ευλάβεια. Σύχναζε στην Εκκλησία του χωριού του και στα Εξωκκλήσια των βουνών.
Είχε επίδοση στα γράμματα, γιατί ήταν ευφυής και είχε καλή μνήμη. Τη βασική του μόρφωση έλαβε στον Πειραιά και στην Αθήνα, όπου γνώρισε και τον άγιο Νεκτάριο Πενταπόλεως. Από τον Πειραιά έφυγε με πλοίο για το Άγιον Όρος στις 15 Αυγούστου 1923 και μετά από ένα χρόνο δοκιμασίας, στις 20 Οκτωβρίου 1924, κείρεται Μοναχός.
Περί του τόπου που μονάζει γράφει αργότερα ο ίδιος: «Εἰς τήν ΒΑ ὑπώρειαν τοῦ ἁγιωνύμου καί οὐρανογείτονος Ἄθωνος, ἐν τῇ ἡγιασμένῃ τούτου ἐρήμῳ ἐπί φαραγγώδους κλιτύος, εὑρίσκεται ἡ Ἱερά Σκήτη τῆς Μικρᾶς Ἁγίας Ἄννης. Αὕτη ἀποτελεῖται ἐκ δέκα ἀσκητικῶν καλυβῶν ἤ ἡσυχαστηρίων, ἔνθα ἀρνησίκοσμοι καί λιτοδίαιτοι μονασταί, ἀσκούμενοι τόν καλόν τῆς κατά Χριστόν ζωῆς ἀγῶνα, καλλιεργοῦσιν ἐμπόνως τό γλυκύτατον μέλι τῆς ἀσκητικῆς ἀρετῆς καί οὐρανίου φιλοσοφίας».
Εκεί, όμως, που μεγαλούργησε κι έγινε γνωστός ανά την υφήλιο, είναι η ενασχόλησή του με την υμνογραφία. Υμνογραφεί χαρισματικά, κατόπιν επισταμένης μελέτης και πολλής προσευχής. Λέει πάλι ο ίδιος: «Ὅ,τι κάνω τό ὀφείλω εἰς τήν προσευχήν. Πρό τῆς ἐργασίας θά κάνω μίαν προσευχήν ἔνθερμον, αὐτοσχέδιον μέν, ἀλλά θερμοτάτην, ἡ ὁποία ἐνεργεῖ καί ἐπενεργεῖ καί φέρει ὅ,τι ἀποτέλεσμα ὡραῖον φέρει. Προσευχή, τό πᾶν. Μή στηριζόμαστε στήν ἐξωτερικήν σοφίαν· στά μέτρα. Εἶναι ἕνας ψυχρός λόγος. Ὁ ψυχρός αὐτός λόγος πρέπει νά γίνει ζωντανός. Καί ζωντανός θά γίνει μόνον διά τῆς προσευχῆς».
Το πλούσιο έργο του υπολογίζεται σε περισσότερες από 2000 συγγραφές Ακολουθιών. Πολλές από αυτές, που ψάλουμε στους Ναούς μας, είναι έργα του. Συγκινητικά είναι τα λόγια του Αγίου, που χάρη στην τεχνολογία, υπάρχουν στο διαδίκτυο και μιλά ο ίδιος, ηχητικά και τηλεοπτικά (βίντεο).
Για τον τρόπο, που συγγράφει, αναφέρει: «Ἔχω τόν Ἅγιο μπροστά. Γι’ αὐτό καί δέν θέλω ἐπικοινωνία μέ κανέναν. Ἡ ὑμνογραφία, ἡ πνευματική αὐτή ἐργασία, εἶναι ἕνωση τῆς ψυχῆς μετά τοῦ Θεοῦ· εἶναι μία θαυμασία προσευχή· εἶναι μία μεταρσίωσις τοῦ νοός· εἶναι μία μυστική θεωρία· εἶναι ἕνα μυστήριον, πού δέν ἑρμηνεύεται καί μέ λόγους δέν ἐξωτερικεύεται. Ἡ ὑμνογραφία εἶναι ἡ ὑπάτη φιλοσοφία. Δέν ἐκφράζεται μέ αὐτά τά λόγια. Πρέπει κανείς νά τήν δοκιμάσῃ γιά νά τήν αἰσθανθῇ.»
Ο μακαριστός πλέον λόγιος Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Γρηγορίου Αγίου Όρους Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης γράφει: «Ὁ Γέροντας Γεράσιμος ὑπῆρξε μοναχός ταπεινός, βιαστής τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ὑπερορῶν σαρκός καί τῶν τῆς σαρκός, προσευχητικός, πράος, γλυκύς, προσηνής, φιλόθεος καί φιλάνθρωπος, διδακτικός, συγχωρητικός, εὐκατάνυκτος, ἄγρυπνον ἔχων τό ὄμμα τῆς ψυχῆς, αὐστηρός στόν ἑαυτό του καί συγκαταβατικός στούς συνανθρώπους του».
Ο Ηπειρώτης Πατριάρχης Αθηναγόρας, «ο μέγιστος», τον έχρισε Υμνογράφο της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Άλλοι δύο διάδοχοί του Πατριάρχες, ο Δημήτριος και ο Βαρθολομαίος, συνέχισαν να τιμούν τον Άγιο και να του αναθέτουν υμνογραφικές εργασίες.
Ο τελευταίος, ο νυν Πατριάρχης μας κ. Βαρθολομαίος, είχε και την ευλογία να επισφραγίσει και να ανακηρύξει με την υπογραφή του την Πράξη αγιοκατατάξεως. Η Ακαδημία Αθηνών τον τίμησε για το έργο του με το αργυρό μετάλλιο στις 28 Δεκεμβρίου 1968.
Ο Όσιος δεν πρόλαβε, αλλά ήθελε διακαώς, να επισκεφθεί το χωριό του και να προσκυνήσει τους τάφους των προγόνων του και τα σεβάσματα της πίστεώς μας. Πάντα, όπως ο ίδιος δήλωνε, το μυαλό του ήταν στο χωριό του και σε όλη την Βόρειο Ήπειρο. Προσευχόταν, μάλιστα, κάθε μέρα για τους πονεμένους συμπατριώτες του, όπως χαρακτηριστικά έλεγε.
Λίγες μέρες πριν την οσιακή κοίμησή του τον επισκέφθηκε ο αδερφός του Κίμωνας, που έμενε στη Δρόβιανη, και τον είδε μετά από πενήντα χρόνια.
Ο Άγιος κοιμήθηκε το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 1991 σε ηλικία 86 ετών. Οι Λεσινιτσιώτες χαιρόμαστε ιδιαίτερα, γιατί ο Άγιος δεν είναι μόνο συμπατριώτης, αλλά και κοντοχωριανός μας. Το χωριό μας γειτνιάζει και έχει δεσμούς συγγενείας και με τα δύο χωριά, τη Δίβρη και τη Δρόβιανη. Έτσι, στις 7 Δεκεμβρίου φέτος σύμπασα η Ορθοδοξία εόρτασε τη μνήμη του Αγίου. Μάλιστα, στην εφημερίδα Ο Παλμός της Λεσινίτσας, Αρ. φύλλου 20-21 του 1999, υπήρχε τότε εκτενές άρθρο του υπογράφοντος για τον Γέροντα Γεράσιμο.
Συγκινητική ήταν η πρώτη εορτή, που τελέστηκε φέτος στη Δρόβιανη. Λειτούργησαν οι Ιερείς πατήρ Χρήστος Παππάς και πατήρ Νικόδημος Καρκασίνας.
Ο Άγιος Γεράσιμος να πρεσβεύει για όλους μας και εμείς, με πίστη και ευλάβεια, να επικαλούμαστε στις προσευχές μας το όνομά του.
Άρης Χρήστος Μπίτας
