Η παρούσα συλλογή του ποιητή-στιχουργού Ευάγγελου Μέλλου όπως επιβεβαιώνει και ο τίτλος είναι μια πνευματική παραγωγή εγκάρδια, γεμάτη παραστάσεις και εικόνες από τη ζωή του. Ο Βαγγέλης δεν είναι ποιητής. Μια εσωτερική ανάγκη, όμως, μαζί με τα λαϊκά ηπειρώτικα ακούσματα που έχει από την ιδιαίτερη πατρίδα του, τον έσπρωχναν, όλα τα χρόνια, στην ξενιτιά που ζούσε, να ταιριάζει στίχους. Να στήνει σιγά-σιγά τα ποιήματά του, τα οποία καθώς θα διαβάσετε στο σεμνό βιβλιαράκι του, πηγάζουν αυθορμήτως από την καρδιά και έχουν ως θέμα κάποια γεγονότα που στιγμάτισαν τη ζωή του.
Ο Βαγγέλης αναγκάστηκε από τα 15 του χρόνια να ξενιτευτεί, παιδάκι ακόμα, ορφανό από πατέρα, να φύγει από την αγκαλιά της μάνας του και, όλα αυτά υπό απειλές για τη ζωή του. Να φτάσει στην Αμερική, να στήσει εκεί τη ζωή του και, να δημιουργήσει την οικογένειά του, που ήταν για εκείνον η μόνη παρηγοριά που γιάτρευε τον πόνο για την μάνα, την έγνοια για την αδελφή και τους συγγενείς του, που άφησε πίσω στη σκλαβωμένη πατρίδα, το πόνο για το χωριό και την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη νοσταλγία για πρόσωπα οικεία και όνειρα παιδικά που κόπηκαν στη μέση κι έγιναν αλαργινά μα αξέχαστα.
Η ΦΥΛΑΚΗ ΚΙ ΞΕΝΙΤΙΑ
Η φυλακή και η ξενιτιά
είναι το ίδιο πράγμα
χωρίζεσαι από τους συγγενείς
δεν είναι πλέον αντάμα.
Απ’ τη φυλακή θα απολυθείς
στο σπίτι θα γυρίσεις
στην ξενιτιά μένεις εκεί
εκεί θα ξεψυχήσεις.
Τα ποιήματα του Βαγγέλη Μέλλου βγαίνουν από τα βάθη της καρδιάς του και, σε κάθε στίχο ο αναγνώστης αφουγκράζεται τα χτυποκάρδια του. Ψυχορραγεί η ψυχή του για τη Μάνα, για την αδελφή, για την οικογένεια, τον συγγενή, τον γείτονα, τον πατριώτη, την γενέτειρα, την ελευθερία, τη φιλία και την ειρηνική συνύπαρξη όλων των ανθρώπων αδιακρίτως ιδεολογιών. Τα ποιήματά του αγγίζουν σχεδόν στο σύνολό τους το τρίπτυχο Πατρίδα-Θρησκεία-Οικογένεια και επεκτείνονται στις ανθρώπινες σχέσεις, στο ήθος και στον ορθόδοξο τρόπο λειτουργίας των κοινωνιών, στην κατάρα των ιδεολογιών που διαιρούν και αλλοιώνουν κοινωνίες, που καταστρέφουν και ξεκληρίζουν οικογένειες και στο «ανάθεμα» της ξενιτιάς που χωρίζει τα παιδιά από τις μανάδες και τ’ αδέλφια, της ξενιτιάς που ρημάζει τόπους και χωριά και αλλάζει χαρακτήρες και κοινωνίες ολόκληρες.
ΣΤΗ ΛΕΣΙΝΙΤΣΑ ΜΟΥ
Σαν ταξιδιάρικα πουλιά
σαν χελιδόνια
περάσανε και φύγανε
τα 65 χρόνια.
Και συλλογιέμαι κι απορώ
και όλο λέγω:
που πήγανε τα χρόνια
και όλο κλαίγω.
Το όμορφο, ζεστό
το καλοκαίρι
όλα τα χελιδόνια
πίσω θα φέρει
Μα τα δικά μου χρόνια
τα περασμένα,
Λεσινίτσα μου όλα φύγανε
μακριά από σένα
Η κινητήρια δύναμη του πνευματικού κόσμου του Βαγγέλη Μέλλου έχει ως κεντρικό άξονα την οικογένεια. Κι αυτό εκφράζεται εξαιρετικά σε μια σειρά ποιημάτων για την πονεμένη Μάνα του και τη αγαπημένη του σύζυγο, τις αδελφές του και τα μέλη της οικογένειάς του, τους συγγενείς, τους φίλους και τους γείτονες. Μεταφέρεται η κινητήρια δύναμη του πνευματικού του κόσμου στη γενέτειρα, στην πατρίδα και στην ελευθερία, στην ειρήνη και στον πόλεμο, στην ανθρωπότητα και στα προβλήματα του κόσμου και πάει κι ενσωματώνεται με την ιστορία για να διορθώσει ή να θυμίσει τα λάθη που παρελθόντος. Στο θέμα ιστορία, ο στιχουργός, εκφράζει, με μεγάλο θάρρος, τα φοβερά συναισθήματα των θυμάτων και τη δική του αγανάκτηση για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
ΑΝΤΙΛΑΛΟΥΝΕ ΤΑ ΒΟΥΝΑ
Αντιλαλούνε τα βουνά
στην μακρινή την ξενιτιά
σαν κλαίω εγώ τα δειλινά
χωρίς Μανούλας αγκαλιά
Και αντιλαλάει το χωριό
που κλαίει η Μάνα με καημό
που έμεινε η δόλια μοναχή
χωρίς κοπέλα και παιδί
Μην κλαις Μανούλα μου γλυκιά
τώρα που θα έλθει η Πασχαλιά
θα έρθουμε όλοι στο χωριό
γλέντι θα στήσομε χορό
Περάσανε χρόνια πολλά
δεν πήγα καμιά Πασχαλιά
πέθανε η Μάνα μοναχή
με πόνο μέσα στην ψυχή
Τέλος δεν λείπουν από τη ποιητική συλλογή του Βαγγέλη Μέλλου ούτε τα σκωπτικά ποιήματα και ούτε τα ηθικά διδάγματα που βγαίνουν από της ζωής του τα πάθη και τις εμπειρίες. Ακόμα περιέχει μια σειρά αποφθεγμάτων βγαλμένα μέσα από την ίδια την προσωπική ζωή του ποιητή, αρκετά διδακτικά για τους άλλους.
Είναι εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο ο ποιητής μας συνομιλεί, μέσω ποιημάτων, με τους συγγενείς, τους φίλους, τους συνανθρώπους του. Η ποιητική συλλογή περιέχει απλοϊκά ποιήματα αλλά, πολλές φορές αινιγματικά για τον αναγνώστη. Την αινιγματικότητά τους, όμως, τη λύνουν και της δίνουν νόημα οι επιμελημένες αναφορές στο τέλος των σελίδων που, κάνουν τα ποιήματα πιο οικεία, πιο ευανάγνωστα, που γεμίζουν τον αναγνώστη με συναισθήματα και του δίνουν μια διαφορετική οπτική για τη ζωή και τον χαρακτήρα του ποιητή, αλλά και για τον κόσμο, την ιστορία και την πολιτική.
Προκαλεί εντυπώσει η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Βαγγέλης Μέλλος στα ποιήματά του. Είναι ατόφια η ντοπιολαλιά των χωριών μας. Αν και, στην διάρκεια των 95 χρόνων της ζωής του, ο Βαγγέλης παρέμεινε στο χωριό μόνο 10-12 συνεχόμενα έτη, τα υπόλοιπα 85 χρόνια δεν μπόρεσαν να βγάλουν από μέσα του τη ντοπιολαλιά της Λεσινίτσας. Μάλιστα αν τον ακούει κανείς να ομιλεί αισθάνεται έντονα στην ομιλία του Βαγγέλη τη ντοπιολαλιά των χωριών μας. Είναι κι αυτό ένα δείγμα αγάπης του ποιητή-στιχουργού, για την ιδιαίτερη πατρίδα του/μας.
Σοβαρός πατριώτης, πράος και πάντα γελαστός και με χιούμορ, γλυκομίλητος, ήρεμος και αγαπητός σε όλους τους Λεσινιτσιώτες. Αυτός είναι ο Βαγγέλης Μέλλος. Αν και όλη του ζωή έζησε μακριά από τη Λεσινίτσα, παρέμεινε ένα ατόφιο κομμάτι της, ένας ατόφιος βράχος απ’ τα κακοτράχαλα βουνά της, ένας γνήσιος χαρακτήρας, που ποτέ δεν παύει να σκέπτεται τη Λεσινίτσα. Από τους πρώτους που επισκέφτηκε την γενέτειρά μας μετά την πτώση του κομμουνισμού. Από τους πρώτους που αγκάλιασε και στήριξε την ιδέα της Αδελφότητας των Απανταχού Λεσινιτσιωτών. Αγκάλιασε και στήριξε ηθικά και οικονομικά και την εφημερίδα «Ο Παλμός της Λεσινίτσας», όσο ήταν υπό έκδοση. Το 1998, όταν βρέθηκε στην Αθήνα για την κηδεία της μητέρας του, μας παρέδωσε μερικά κείμενα από το πνευματικό του έργο, με τα οποία γεμίσαμε τότε μια σελίδα της εφημερίδας (βλέπε: εφημερίδα Παλμός της Λεσινίτσας, αρ. φύλλου 10, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1998, σελ. 9). Ήταν η πρώτη γνωριμία του με την Αδελφότητα και τον ΠτΛ, την οποία στήριξε στα χρόνια που εκδίδονταν. Γι’ αυτό και η Αδελφότητα ανέλαβε σήμερα να δώσει στους Λεσινιτσιώτες αναγνώστες ένα μπουκέτο από τα ποιήματά του, που περιγράφουν τους καημούς και τα ντέρτια του Βαγγέλη Μέλλου αλλά νομίζουμε και της πλειοψηφίας των ξενιτεμένων Λεσινιτσιωτών, που άφησαν ή θα αφήσουν στο μέλλον τα κόκκαλά τους σε τόπους ξένους κι αλαργινούς.
Γιώργος Στ. Ζιώγκας
Πρόεδρος της Αδελφότητας Λεσινιτσιωτών
(Άνω & Κάτω Λεσινίτσα Β. Ηπείρου)
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το βιβλίο διατίθεται από την Αδελφότητα Λεσινιτσιωτών (Άνω & Κάτω Λεσινίτσα, Βορείου Ηπείρου) στην τιμή των 12 ευρώ ως οικονομική ενίσχυση προς επίτευξη των σκοπών της Αδελφότητας. Στέλνεται επί αντικαταβολή και στην τιμή προστίθενται τα έξοδα αποστολής που για την Ελλάδα αγγίζουν τα 8 ευρώ ενώ για το εξωτερικό τα 10 ευρώ. Για παραγγελίες αγοράς απευθυνθείτε στα τηλέφωνα +30 6987 382 783 (κ. Ζιώγκα) ή +30 6977 343 372 (κ. Λέζο)
