Το περιοδικό «Βότρυς» αναδεικνύει τη βορειοηπειρωτική πνευματική δημιουργία και διατηρεί την ιστορική μνήμη. Με τον εκδότη Νικόλαο Νίκα να είναι γέφυρα μεταξύ του περιοδικού και της πατρίδας, το «Βότρυς» αναλύει τις ρίζες, τη γλώσσα, τις τέχνες και τις παραδόσεις της περιοχής.
Το όνομα «Βότρυς» επιλέγεται συμβολικά, προερχόμενο από τον αρχαιοελληνικό όρο για τον μίσχο της αμπέλου. Με αυτόν τον τρόπο, το περιοδικό επιδιώκει να αναδείξει την ενότητα και την αλληλεπίδραση των γενεών, συνδέοντας τις ελληνικές ρίζες, τις μνήμες και τις ιδέες.
Το περιοδικό καλύπτει πολλές θεματικές, αναδεικνύοντας την βορειοηπειρωτική πολιτιστική κληρονομιά.
Τα πολύ ενδιαφέροντα κείμενα που στεγάζονται στην ενότητα «Λογογραφήματα» δεν διαφέρουν από τα επίσης πολύ ενδιαφέροντα της επόμενης ενότητας, «Μελέτες»∙ εκεί ήταν η θέση τους, καλύπτοντας ένα μεγάλο κενό στη δημόσια λογοτεχνική συζήτηση, που συνήθως γίνεται ερήμην της αντίστοιχης θεωρητικής, η οποία κατά τις τελευταίες δεκαετίες ζει στιγμές ανεπανάληπτης διόγκωσης, έως και αυτονόμησης από τη λογοτεχνική παραγωγή.
Καταφεύγοντας στην αγκαλιά των ιστορικών βορειοηπειρωτικών βουνών ο αναγνώστης βρίσκεται σε ένα ταξίδι εξερεύνησης που διαπνέεται από λεπτομέρεια και ευαισθησία. Σε αυτήν την περιπέτεια θα συναντήσει τον κόσμο της ποίησης, τους νέους δημιουργούς με τις καινοτόμες ιδέες και δημιουργίες τους, αλλά και τους τόπους με τις φυσικές ομορφιές και την αρχιτεκτονική που διατηρεί τη σφραγίδα της ιστορίας.
Στην εξερεύνηση των λαϊκών παραδόσεων ταξιδεύει στην καρδιά του πολιτισμού, γνωρίζοντας την περιοχή μέσα από τη μουσική, τον χορό και τις τέχνες.
Σε μια προσπάθεια πολιτισμικής διαφύλαξης, ανακαλύπτει την ξεχωριστή γλώσσα της περιοχής, κατανοώντας τη σημασία της γλωσσικής κληρονομιάς. Θεωρεί τιμή το ότι η γλώσσα αυτή αυτοζωγραφίστηκε σε χαράκια της Δερόπολης, της Χιμάρας, των Ριζών και του Βούρκου. Παρακολουθώντας την εξέλιξη της γλώσσας, εξερευνά ιστορικά στοιχεία που συνθέτουν την πλούσια γλωσσική κληρονομιά.
Μέσα από ένα χρονολόγιο, ανακαλύπτει τα επιτεύγματα και τις αξίες που διαμόρφωσαν την περιοχή, τα χωριά που κρέμονται σαν παραμύθια στις απάτητες βουνοκορφές, στο γαλάζιο του Ιονίου, στους βράχους, που πάντα δέρνει η θάλασσα μα πάντα βράχοι μένουν.
Μέσα από συνεντεύξεις, γνωρίζει καλλιτέχνες και εξερευνά τις δημιουργίες που διαμορφώνουν τον πολιτιστικό πλούτο.
Ενισχύοντας την ανάλυση με τοπικά στοιχεία, συναντά την πολυφωνία της περιοχής μέσα από προσωπικές ιστορίες και μαρτυρίες που σαν ένα πολυφωνικό τραγούδι κρατούν το «ίσο», στα μοιρολόγια, στα τραγούδια της μοίρας και του πένθους, του κλαρίνου και της φλογέρας, που συνεχίζουν να αντηχούν στα οροπέδια και στις κοιλάδες μας.
Μέσα από φωτογραφίες, ταξιδεύει στα μοναδικά τοπία και ανακαλύπτει την ποικιλία της τοπικής ταυτότητας.
Με την παρουσίαση αρχειακού υλικού βυθίζεται στην ιστορική προοπτική, συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και αντέχει όσο αντέχει στον χρόνο και συνεχίζει να ακούγεται η ελληνική γλώσσα στη Δερόπολη, στη Φοινίκη στην Κορυτσά και στη Χιμάρα, στο Πωγώνι, στα Ριζά και στον Βούρκο…
Αυτό το ταξίδι είναι περισσότερο από ένα απλό ανάγνωσμα. Είναι μια καλλιτεχνική αφήγηση που αναδεικνύει τον πλούτο και τη ζωντανή βορειοηπειρωτική πνευματικότητα.
Είναι ένα ταξίδι αγάπης, πόνου, δυσκολίας, χαράς, απώλειας, ελπίδας, αναγέννησης και θλίψης. Είναι ένα ταξίδι Ιστορίας, Αγώνων, της Τιμής και του Χρέους.
Αμαλία Γκόρου-Ρόντου
Ερευνήτρια – Ακαδημαϊκή Διδάσκουσα ΕΚΠΑ
